Sejak negara moden Turki ditubuhkan pada tahun 1923, Angkatan Tentera Turki (TSK) telah melakukan rampasan kuasa tiga kali pada tahun 1960, 1971, dan 1980—dan pada tahun 1997 campur tangan melalui satu memorandum ketenteraan.[25] Dari segi sejarah, tentera Turki melihat diri mereka sebagai penjaga negara sekular Turki yang diasaskan oleh Mustafa Kemal Atatürk.[25]

Pada tahun-tahun sebelum berlakunya cubaan rampasan kuasa 2016, perbicaraan Ergenekon telah dijalankan, di mana ia dilihat sebagai cubaan oleh pemimpin awam Turki di bawah Presiden Recep Tayyip Erdoğan untuk mewujudkan dominasi ke atas ketenteraan.[25][26] Dalam perbicaraan pada tahun 2013—ia dilihat "sensasi"[25] dan "salah satu yang terbesar dalam sejarah Turki"[26]—275 orang, termasuk para pegawai kanan tentera, wartawan, peguam dan ahli akademik, telah dituduh merancang satu rampasan kuasa pada tahun 2003 dan 2004 dalam satu sebahagian dari rangkaian rahsia yang bernama "Ergenekon" menentang perdana menteri Erdoğan.[26] (beberapa pegawai tentera telah dituduh terlibat dalam plot tuduhan berasingan, Sledgehammer.)[26] Pengakuan "Ergenekon" telah dijukirbalik pada bulan April 2016 oleh mahkamah rayuan tertinggi Turki, yang mana memutuskan kewujudan rangkaian ini tidak dapat dibuktikan.[26][27]

Pada 13 Julai, kurang dua hari sebelum rampasan kuasa dilancarkan, Erdoğan telah menandatangani satu rang undang-undang yang memberi anggota tentera Turki kekebalan daripada didakwa semasa menganbil bahagian dalam operasi keselamatan dalam negera, di mana kes-kes pendakwaan ke atas para komander perlu mendapatkan kelulusan daripada perdana menteri, sementara kes-kes melibatkan dakwaan ke atass tentera berpangkat rendah perlu mendapatkan kelulusan gabenor daerah. Rang undang-undang imuniti ini dilihat sebagai sebahagian daripada satu détente di antara kerajaan dengan angkatan tentera, di mana berlakuk peningkatan dalam operasi ketenteraan di kawasan pendudk Kurdish oleh unit-unit polis dan separa tentera.[28]

Semasa kejadian cubaan rampasan kuasa ini, Erdoğan sedang bercuti di sebuah kawasan di barat daya Turki.